5.1 Generelle kommentarar til budsjettet for 2019 og økonomiplan 2020 – 2022

Løns- og prisauke i kommunesektoren frå 2019 til 2020 (Kommunal deflator) er i statsbudsjettet rekna til 3,1 % med ein forventa lønsvekst på 3,6 %.

Administrasjonen sitt utgangspunkt for økonomiplanarbeidet går fram av budsjettrundskriv til einingane.

Det er ikkje budsjettert med sjukelønsrefusjon, og utgifter til vikar er rekna berre i dei tilfelle vikar vert sett inn ved sjukefråvere frå dag 1. Det same gjeld der det er nødvendig med ferievikar.

Ut over å kontrollere lønsdata, har einingane utarbeidd konsekvensjustert budsjett. I år skulle einingane konsekvensjustere med utgangspunkt i rekneskap 2018, legge inn heilårsverknad av endringane som er gjort i 2019 for å halde rammene, i tilleg skulle kostnadane med nye brukarar leggast inn. Einingane har laga tiltak som syner kva endringar som må gjennomførast for å redusere drifta. I budsjettet er det ikkje lagt inn generell prisauke på kjøp av varer og tenester. Det skal vere tatt høgde for prisauke i konsekvensjustert budsjett.

Einingane vart bedne om å legge til grunn ein generell auke i kommunale betalingssatsar på 3%

I økonomiplanen for åra 2020 – 2023 er det ikkje lagt inn generell prisauke. Alle tala er i 2020-kroner. I konsekvensjustert budsjett er det lagt inn ein lønsauke på 2,5% med heilårsrseffekt. Dette utgjer 3,6% lønsauke frå 1.5.2020 og er i samsvar med lønsvekstanslaget i statsbudsjettet.

Det er lagt inn fylgjande skatteinntekter og statlege rammeoverføringar økonomiplanen for 2020 - 2023:

Vedtatt budsjett for 2020 viser eit brutto driftsresultat på kr 19 855 703 og eit netto driftsresultat på kr 3 612 734. Eit anbefalt netto driftsresultat på 1,75% av driftsinntekter ville til samanlikning vere kr 9 057 000.

Kommunen har utgifter til stortingsval i 2021 og kommuneval i 2023, som er innarbeidd i framlegget til økonomiplan.

Ved utrekninga av renteutgifter er det nytta prognose frå Bergen Capital Management og Norges bank sin renteprognose ligg til grunn for utrekninga. Ved berekning av gevinst av finansielle instrument er det i gjennomsnitt brukt 4 %, noko som føreset same risikoprofil som i 2020.

På grunn av kommunen sin økonomisk situasjon, vart det frå 2014 innført eigedomsskatt i Giske kommune med 2‰ . Det er lagt inn ein auke av satsen til 3‰. Ved utrekning av eigedomsskatt er det teke omsyn til endringar i regelverk for verk og bruk, som medfører ein nedgang. Det er også teke omsyn til endring i obligatorisk reduksjonsfaktor frå 20% til 30% for eigedomsskattegrunnlaget for bustader og fritidsbustader. Eigedomsskatten vil i 2020 utgjere kr 19 300 000.

Det er i 2020 budsjettert med kr 486 388 000 samla i skatt og rammetilskot. Viser her til tabell og kommentarar innleiingsvis. Det er brukt KS sin prognosemodell versjon 1903KS. Det er lagt inn skjønsmidlar med kr 400 000 i 2020. Det er ikkje grunnlag for å legge inn veksttilskot for resten av økonomiplanperioden.

Det er budsjettert med kr 1 600 000, og er rentekompensasjon for ”skule-pakkane” og ”kyrkje-pakkane”, og kompensasjons-tilskot i samband utbygging av omsorgsbustader. Dette er basert på prognose innhenta frå Husbanken, som betaler ut dette ca. 20. desember kvart år.

Det er budsjettert med kr 10 036 500. Dette er statstilskot som skal dekke kommunen sine utgifter i samband med mottak av flyktningar og introduksjonsprogram for desse. Dette føreset at vi ikkje har fråflytting og at ein greier å busetje 10 nye i 2020.

Det er budsjettert med kr 29 112 353 i renteutgifter på eigne lån. Vidare kr 900 000 i renteutgifter på formidlingslån med tilsvarande budsjettert renteinntekter. Ved utrekning av rentekostnadar er det brukt Bergen Capital Management og Norges Bank sin renteprognose.

Vidare er det budsjettert med kr 31 818 000 i avdragsutgifter på lån til kommunale investeringar.

Det er budsjettert med kr 7 200 000 i avkastning på finansplasseringar, renter bankinnskot, renteinntekter kundar og renteinntekter på formidlingslån. Av dette er kr 4 400 000 avkastning på kommunen sine langsiktige finansplasseringar. Det er då teke utgangspunkt i kommunen sitt kraftfond og ei avkastning som føreset av vi må halde same risikoprofil som vi har per i dag.

Kommunen sitt kraftfond utgjer per 31.12.2019 kr 104 783 000, medan marknadsverdien av kommunen sine langsiktige plasseringar 30.09.2019 var på kr 116 774 000. Dette er plassert i aksjar 28 % og obligasjonar / bank / pengemarknad 72 %.

Pr. 30.9.2020 hadde dei langsiktige plasseringane ei positiv avkastning på kr 7 843 000.

Avskrivingane har motpost på utgiftssida på dei ulike ansvarsområde (hovudart 15 finansutgifter). Avskrivingar er budsjettert med kr 38 467 384.

Dette er kalkulatoriske renter innan vatn, avløp og renovasjon (VAR-området), som også har motpost på desse budsjettområda. Kalkulatoriske renter er budsjettert med kr 5 267 000.

Det er i 2020 ikkje sett av til disposisjonsfond.

Det er her budsjettert med kapitalinnskot til KLP kr 1 350 000.

Lånegjelda til investeringar vil pr. 31.12.2020 vil vere kr 992 649 000. Av dette vil ca. kr 220 000 000 gjelde lån innan vatn, avløp og renovasjon, der renter og avdrag blir dekt av eigedomsavgifter, som tilsvarer avskrivningsgrunnlaget innan VAR-området.

Det er budsjettert med kr 25 867 000 i bruk av lån, av dette er kr 8 000 000 startlån frå Husbanken til vidare utlån.

Sjølvkostutrekningar for 2019 syner at desse gebyra har ein auke utover ordinær prisauke:

• Barnehage maksimalpris for heil plass og 10 auke for 80 % plass.
• Omsogstenestene: Dagtilbod auke med 10,3% og Tryggleiksarlarm auke med 10,5%.
• Kart- og oppmålingstenester: 15 % reduksjon
• Plansaker 40 % auke
• Vassgebyr: 10% reduksjon
• Avløpsgebyr: 18% auke
• Feiing 17 % auke

Gebyr og betalinssatsar vert lagt fram i eiga sak, meir informasjon om endringane ligg i denne saka.